Date: 1943 Jun 25/26 | A/C Type: Lancaster I | SN: W4367 | Code: ZN- | A/C Nickname: | ||||||
File: 52 | Airforce: RAF | Sqn/Unit: 106 Sqn | Mission/Raid: Gelsenkirchen | |||||||
1 | Pilot | P/O Peter J. Page buried Harderwijk | 9 | |||||||
2 | Nav | F/Sgt. James Hancock Harderwijk | 10 | |||||||
3 | Fl Eng/AG | Sgt. Edward E. Tyler Harderwijk | 11 | |||||||
4 | Bomber | F/Sgt. John MacMillan Amsterdam | 12 | |||||||
5 | WO/AG | F/Sgt. Joseph (Joe) Pass Harderwijk | 13 | |||||||
6 | AG | F/Sgt. Hiram E. Davies MIA | 14 | |||||||
7 | AG | F/Sgt. John C. Welch MIA | 15 | |||||||
8 | 16 | |||||||||
Shot down by German nightfighter pilot Oblt. Hans Leickhardt on Luftwaffe Gradnetz position FM73 (map section west of Kampen) over Lake IJsselmeer, 20km NNW of Harderwijk. |
.
Deze Lancaster was op de heenweg. Take-off in Engeland (Syerston) was om 22:45u. Opdracht voor alle vliegtuigen was die nacht de Hollandse kust binnenvliegen bij Petten en een koers volgen naar Elburg en Nunspeet, richting Epe. Bijna 2,5 uur na het opstijgen zat de W4367 op die koers boven het IJsselmeer (zie blauwe en gele lijn op kaart onder) in de buurt van het huidige Swifterbant. En werd daar om 01:06u neergeschoten door de Duitse nachtjagerpiloot Oberleutnant Hans Leickhardt. De honderden andere bommenwerpers vlogen in een langgerekte formatie door naar het doel Gelsenkirchen, waar rond 01:45u de bommen in de stad vielen. Kort na 04:00u waren de vliegtuigen weer terug op hun basis.
Nachtjagerpiloot Oblt. Hans Leickhardt rapporteerde het neerschieten in 'FM73'. Dat is een sectie linksonder in het Luftwaffe Gradnetzplannquadrat 53, vak 4, ook wel aangeduid als 'FM'. FM heeft als kaarttitel 'Kampen'. Het vak FM7 (onder rood omkaderd) ligt ten westen van Kampen, grofweg tussen Lelystad en Dronten. FM7 is zelf ook weer onderverdeeld in 9 vakken, als een Sudoku. Het vakje linksboven is 71, gevolgd door 72, etc. Swifterbant ligt in het midden van 73.
In Duitse documenten wordt de globale neerschiet-positie van Lancaster W4367 ookwel omschreven als '20km NNW van Harderwijk'. Dit is op het snijvlak van 74 en 77, waar nu de snelweg A6 bij Lelystad loopt. De lijn 20km NNW van Harderwijk iets meer NNW duwend (354°) geeft een positie in de linkeronderhoek van vak 73 waar onderaan de Vuursteenweg in 1960 veel RAF vliegtuigonderdelen zijn gevonden, inclusief bommen en een niet-geidentificeerd stoffelijk overschot van een bemanningslid.
Volgens de meeste bronnen betroffen de vondsten in 1960 in vak 73 bij Swifterbant een (onbekende) Lancaster. De gevonden explosieven waren voornamelijk 4 lbs en 30 lbs brandbommen, maar ook enkele 500 lbs (225kg) bommen. De lading waarmee de W4367 vertrok bestond uit containers met in totaal 600 stuks 4 lbs magnesium staafbrandbommen, 48 stuks 30 lbs fosforrubberbrandbommen, 4 normale 500 lbs bommen en een 4000 lbs 'Cookie'. Die laatste werd niet aangetroffen.
Paal 1.
In 2011 plaatste Stichting 4 mei Dronten een herdenkingspaal (Paal 1) voor Lancaster W4367 aan de Eskimolaan in Dronten. Dit is op 7 km afstand van de gerapporteerde neerschiet-positie FM73 van W4367 bij Swifterbant.
Tekst op paal 1 in Dronten: "In de nacht van 25 op 26 juni 1943 is hier de Lancaster 1 W4367 van het 106 squadron op de terugweg van zijn missie naar Gelsenkirchen (D.) gecrasht. Namen bemanning. Zij kwamen bij een vuurgevecht om het leven. De crash werd geclaimd door Oblt. August Geiger rond 01:00u".
Er is in Dronten inderdaad wat geborgen tussen de Eskimolaan en de Dagmaat-straat. Dat was in 1959, ruim voordat de KLu-bergingsdienst onder Sgt. Hinssen voor de eerst de polder betrad in mei 1960. Er werd dus in Dronten door andere instanties geborgen, niet door de luchtmacht. De vondstlokatie in Dronten in aanbouw werd door de Directie Wieringermeer op kaarten gezet, zie de rode sterren in Dronten in afbeelding boven. De rechter ster is echter een administratieve verschrijving, daar werd niets gevonden, alleen links bij de Eskimolaan werd wat gevonden (linker rode ster).
Wat in 1959 in Dronten geborgen werd was niet veel, een rest, maar wel belangrijk. Type vliegtuig bleef onbekend, wel Engels. Bommen werden niet aangetroffen.
Er werden bij het ruimen in Dronten in 1959 wat serienummers van losse onderdelen genoteerd.
In een brief op 18 mei 1967 van dhr. Gerrit Zwanenburg aan de RIJP (Rijksdienst IJsselmeerpolders) werden de in 1959 in Dronten gevonden resten niet geidentificeerd en stond in de rij niet geidentifceerde losse vondsten. Omschrijving bleef "vliegtuigresten".
Eind 2019 konden de Dronten-serienummers uit 1959 wel ontcijferd worden. Het gaat niet om delen van een Lancaster Mk. I.
Sources:
- Website CWGC
- Het Flevolands Archief
- Gegevens Dick Breedijk.
- Gegevens Philip Reinders
- Dr. Theo Boiten, Nachtjagd War Diaries.
- Website PATS
- Boek 'in de schaduw van de glorie', S.L. Veenstra.
© ZZairwar (Zuyder Zee Air War)